کد مطلب:312258 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:218
بامداد خون
سپاه سیاه عمر بن سعد پس از خواندن نماز صبح، خود را در برابر فرزند زاده ی رسول خدا (ص) آراست [1] امام حسین (ع) نیز لشكریان خود را این گونه تنظیم كرد: پرچم بلند سپاه نور را در دستان خدایی عباس (ع) نهاد [2] و جناح راست لشكر را به زهیر بن قین و جناح چپ لشكر را به حبیب بن مظاهر سپرد و خود و دیگر اهل بیت
[ صفحه 101]
رسول خدا (ص) و هاشمیان در قلب لشكر ایستادند [3] آن گاه كه لشكر عمر بن سعد قصد یورش به لشكر سیدالشهدا (ع) نمود، امام (ع) دستان خود را به آسمان گشود و این گونه نیایش كرد:
اللهم انت ثقتی فی كل كرب و رجائی فی كل شدة؛ خدایا، تویی تكیه گاه من در هر دشواری و امید من در هر سختی [4] .
پس آن گاه اطراف قرارگاه خود را آتش افروخت تا راه نفوذ دشمن از پشت سر بر آنان مسدود شود [5] سپس با صدایی رسا به گونه ای كه لشكریان یزید بشنوند لب به سخن گشود و آخرین پندها و حجت های خویش را بر آنان خواند:
ایها الناس! اسمعوا قولی و لا تعجلونی حتی اعظكم بما [لـ]ـحق لكم علی و حتی اعتذر الیكم من مقدمی علیكم فان قبلتم عذری و صدقتم قولی و اعطیتمونی النصف كنتم بذلك اسعد و لم یكن لكم علی سبیل و ان لم تقبلوا من العذر و لم تعطوا النصف من انفسكم «فاجمعوا امركم و شركاءكم ثم لایكن امركم علیكم غمة ثم اقضوا الی و لا تنظرون» [6] ، «ان ولیی الله الذی نزل الكتاب و هو یتولی الصالحین.» [7] .
ای مردم، سخنم را بشنوید و بر من شتاب نكنید تا شما را به حق شما بر خودم موعظه كنم و دلیل و انگیزه ی آمدنم را به سوی شما بازگویم. پس اگر دلیلم را
[ صفحه 102]
پذیرفتید و سخنم را تصدیق كردید و با من از در انصاف در آمدید، رستگارید و بر من هیچ عذری ندارید. اما اگر دلیلم را نپذیرفتید و انصاف ندادید، پس «همه ی توانایی خود و یاران خود را گرد آورید تا امرتان بر شما پوشیده نماند، سپس درباره ی من هر چه می خواهید بكنید و مهلت ندهید»، «دوست و یاور من خداوندی است كه كتاب را فرو فرستاده و او یاور و سرپرست صالحان است.»
[ صفحه 101]
رسول خدا (ص) و هاشمیان در قلب لشكر ایستادند [3] آن گاه كه لشكر عمر بن سعد قصد یورش به لشكر سیدالشهدا (ع) نمود، امام (ع) دستان خود را به آسمان گشود و این گونه نیایش كرد:
اللهم انت ثقتی فی كل كرب و رجائی فی كل شدة؛ خدایا، تویی تكیه گاه من در هر دشواری و امید من در هر سختی [4] .
پس آن گاه اطراف قرارگاه خود را آتش افروخت تا راه نفوذ دشمن از پشت سر بر آنان مسدود شود [5] سپس با صدایی رسا به گونه ای كه لشكریان یزید بشنوند لب به سخن گشود و آخرین پندها و حجت های خویش را بر آنان خواند:
ایها الناس! اسمعوا قولی و لا تعجلونی حتی اعظكم بما [لـ]ـحق لكم علی و حتی اعتذر الیكم من مقدمی علیكم فان قبلتم عذری و صدقتم قولی و اعطیتمونی النصف كنتم بذلك اسعد و لم یكن لكم علی سبیل و ان لم تقبلوا من العذر و لم تعطوا النصف من انفسكم «فاجمعوا امركم و شركاءكم ثم لایكن امركم علیكم غمة ثم اقضوا الی و لا تنظرون» [6] ، «ان ولیی الله الذی نزل الكتاب و هو یتولی الصالحین.» [7] .
ای مردم، سخنم را بشنوید و بر من شتاب نكنید تا شما را به حق شما بر خودم موعظه كنم و دلیل و انگیزه ی آمدنم را به سوی شما بازگویم. پس اگر دلیلم را
[ صفحه 102]
پذیرفتید و سخنم را تصدیق كردید و با من از در انصاف در آمدید، رستگارید و بر من هیچ عذری ندارید. اما اگر دلیلم را نپذیرفتید و انصاف ندادید، پس «همه ی توانایی خود و یاران خود را گرد آورید تا امرتان بر شما پوشیده نماند، سپس درباره ی من هر چه می خواهید بكنید و مهلت ندهید»، «دوست و یاور من خداوندی است كه كتاب را فرو فرستاده و او یاور و سرپرست صالحان است.»
[1] فرمانده جناح راست، عمرو بن حجاج و فرمانده جناح چپ، شمر بن ذي الجوشن و فرمانده سواره ها، عروة بن قيس و فرمانده پياده ها، شبث بن ربعي و پرچم آنان به دست زيد يا دريد (غلام عمر بن سعد) بود.
اين نكته از نكته هاي قابل بررسي در تاريخ عاشورا است كه چگونه گروهي به ظاهر مسلمان به نبرد با امام مسلمانان برمي خيزند و به فرموده ي امام سجاد (ع) هر كدام با كشتن امام حسين (ع) چشمداشت تقرب به خداوند دارند.
بحارالانوار، ج 45، ص 218؛ اللهوف، ص 25. اين مطلب در فصل سوم همين كتاب بررسي شده است.
وقعة الطف ص 204، روز عاشورا را روز شنبه دانسته است.
[2] الكامل ج 4، ص 59؛ تاريخ الطبري، ج 4، ص 320؛ بحارالانوار ج 45، ص 39.
[3] الكامل ج 4، ص 59؛ الارشاد، ص 217 - 216؛ مقتل الحسين (ع)، مقرم، ص 275؛ مقتل الحسين (ع)، الخوارزمي، ج 2، ص 4.
[4] وقعة الطف، ص 205.
[5] امام حسين (ع) در شب عاشورا براي جلوگيري از حمله ي احتمالي دشمنان از پشت و نيز ايجاد آرامش براي زنان و كودكان، ابتدا دستور فرمود خيمه ها را به يكديگر نزديك كنند و طناب هاي آن ها را به هم متصل گردانند، سپس خندقي در گرد خيمه ها حفر كنند تا دشمن فقط از يك سو قدرت مقابله داشته باشد. بنگريد به: وقعة الطف، ص 201؛ بحارالانوار، ج 45، ص 3.
[6] يونس: 71.
[7] اعراف: 196. وقعة الطف، ص 206، الارشاد، ص 234، تاريخ الطبري، ج 4، ص 320؛ الكامل، ج 4، ص 59.